شهرستان نیشابور یکی از شهرستانهای مهم استان خراسان رضوی است. شهر نیشابور مرکز این شهرستان است. شهرستان نیشابور پس از شهرستان مشهد با جمعیتی نیم میلیون نفری به عنوان دومین شهرستان پرجمعیت خراسان رضوی شناخته میشود.
این شهرستان در حد فاصل مدار ۳۵ درجه و چهل دقیقه تا ۳۶ درجه و۵۰ دقیقه و طول جغرافیایی ۵۸ درجه و۱۵ دقیقه تا ۵۹ درجه و ۱۵ دقیقه قرار گرفته و از شهرستانهای شمالی استان خراسان رضوی میباشد. شهرستان نیشابور، از شمال با شهرستان قوچان از شرق با چناران و مشهد از جنوب با تربت حیدریه و کاشمر از غرب با سبزوار و از شمال غرب با فاروج از استان خراسان شمالی مرتبط است و در مسیر جاده ابریشم و مسیر ترانزیتی تهران-مشهد-افغانستان واقع میباشد. سالانه میلیونها زائر حرم علی بن موسیالرضا از آن عبور میکنند و همچنین از طریق دو جاده فرعی به قوچان و کاشمر نیز متصل است. در نتیجه این شهرستان، از موقعیت ژئوپلیتیک بسیار خوبی برخوردار میباشد.
. هوای بخشهای بارو سرولایت، قدمگاه، فدیشه و حومه معتدل و هوای قراء و قصباتی که در کوه و درههای بینالود واقع شدهاند سرد است، لیکن دهستان عشقآباد و طاغنکوه که در جنوب این شهرستان قرار دارند شوره زار و گرمسیر است به خصوص در فصل بهار و پائیز بادهای شدیدی در این محل میوزد، در بعض سالها بر اثر شدت وزش باد قسمتی از زراعت اهالی زیر شن مستور میشود.
تقسیمات کشوری [ویرایش]
این شهرستان طبق آخرین تقسیمات کشوری ایران متعلق به استان خراسان رضوی بوده. شهرستان نیشابور پس از شهرستان مشهد به عنوان دومین شهرستان پرجمعیت خراسان رضوی شناخته میشود و خود شامل چهار بخش، هفت شهر و ۱۳ دهستان به شرح زیر میباشد:
بخشها و دهستانها به تفکیک [ویرایش]
شهرها: نیشابور
شهرها: دررود، قدمگاه و خرو.
شهر: چکنه
شهرها: عشقآباد
شهر: همتآباد
جغرافیای طبیعی [ویرایش]
جلگه نیشابور از شمال و شرق به بلندترین ارتفاعات استان؛ یعنی، ارتفاعات معروف بینالود از جنوب به ارتفاعات کوه سرخ کاشمر و چهل تن تربت حیدریه و از غرب به کویر سبزوار ختم میشود و از حاصلخیزی بسیار بالایی برخوردار است، به طوری که این شهر را به آب و هوای خوب و باغات سرسبز و تنوع میوههایش میشناسند. اکثر مناطق حاصلخیز و پر جمعیت در شمال این شهرستان قرار دارند، به طوریکه ۶ شهر از هفت شهر آن نیز در این منطقه واقع شدهاند و رودخانههای بسیاری در آن جریان دارند که مهمترین آنها رودخانه سبزوار است که از ارتفاعات این شهرستان سرچشمه گرفته و پس از عبور از سبزوار به دشت کویر میریزد و سایر رودخانهها عبارتاند از درود، خور، بوژان، باغرود، میرآباد، طاغان، بار، بقیع و سرولایت. ارتفاعات این شهرستان هرچند در ردیف صد قله بلند ایران قرار دارند اما به دلیل شباهت به رشته کوههای البرز، از زیبایی کم نظیری برخوردارند. بلندترین قله این شهرستان یعنی بینالود با ارتفاع ۳۲۱۱ متر به بام خراسان شهرت دارد و در نزدیکی روستای
دین و مذهب [ویرایش]
مسلمانان ۹۹٪ جمعیت شهرستان نیشابور را تشکیل می دهند که مذهب شیعه دوازده امامی اکثریت و شیعه اسماعیلی اقلیت است.مسیحی ها %۰۱۶/۰ و زرتشتی ها %۰۳/۰ پیروان سایر ادیان در شهرستان نیشابور هستند
زبان و گویش [ویرایش]
در مورد گویش فارسی زبان نیشابور این مقالهها را ببینید:گویش نیشابوری، لهجه نیشابوری
گویش فارسی زبانان این شهرستان گویشی منحصر بفرد و خاص بین فارسی زبانان دیگر مناطق است. در این گویش کلمات اصیل فارسی و پهلوی به وفور دیده میشود. همچنین زبان ترکی خراسانی، و کردی گویش کرمانجی در شهرستان نیشابور رایج است.
جغرافیای انسانی [ویرایش]
بر پایه سرشماری سال ۱۳۹۰ خورشیدی، شهرستان نیشابور ۴٣٣٬١٠۵ نفر جمعیت داشته است.[۱]
-
-
-
-
-
-
مزار شهمیر، بنایی به جا مانده از دوران سلجوقی. گمان بر این است که این بنا مکان مقدسی برای زرتشتیان بودهاست.
-
-